RECEPT VAN EEN SLUITLAAG EVENTUEEL VOORZIEN VAN EEN IMPRIMATURA (KLEUR)
HET DOEL VAN DE SLUITLAAG
De lagen met krijtgrond (lijmgrond + krijt + wit) zijn bedoeld om de openingen tussen de draden van het doek te vullen. Hoe losser het doek geweven is (zoals kaasdoek), hoe meer lagen krijtgrond we aanbrengen. Het dubbelgewassen krijt dient als vulmiddel. Het nadeel kan zijn dat deze krijtgrond enigszins zuigend is en de olie uit de vers opgebrachte olieverf zuigt waardoor deze schraal wordt. Dan is het verstandig om een sluitlaag op te brengen.
Zie afbeelding: Close-up van een derde laag krijtgrond. Aangebracht op textiel opgespannen op paneel. Verlijmd met twee lagen lijmgrond. De gedroogde krijtgrond steeds weer geschuurd. Kleine pin-holes zorgen voor de zuigende werking van de krijtgrond. Het opbrengen van een lijmgrond dient hier nog te gebeuren.
Prepareren van een sluitlaag op basis van een lijmgrond
Benodigd: Lijmgrond: Recept zoals eerder beschreven Recept lijmgrond
Deze lijmgrond kan ook gebruikt worden als sluitlaag. Breng met een tussentijd van een etmaal twee lagen op via kwast of roller.
Prepareren van een gekleurde sluitlaag op basis van een lijmgrond
Benodigd: Pigmentpasta op dierenlijmbasis. Recept Pigmentpasta
Deze pasta kan gemengd worden met lijmgrond en warm worden uitgestreken op de krijtgrond van het paneel.
Werkwijze: Breng het kleur-lijm mengsel au-bain-marie op temperatuur· De oplossing is gereed voor gebruik.
Mogelijkheden/recepten
Er zijn meerdere recepten voor een sluitlaag / imprimatura. De volgende heb ik uitgeprobeerd:
- Lijnolie + pigment:
Lijnolie en pigment zijn met behulp van een wrijfglas (loper) gemengd. Vervolgens heb ik het mengsel au-bain-marie verwarmd en meer lijnolie toegevoegd. Dit mengsel heb ik goed gemixed. Er kwamen veel (ongezonde) dampen vrij tijdens mengen en tijdens het droogproces. Het opbrengen op het doek ging makkelijk. Het resultaat was zondermeer mooi. Een op lijnolie gebaseerde sluitlaag droogt echter langzaam. Pas na circa 6 dagen drogen/oxideren, in horizontale stand, was het paneel stofdroog (kleur oker). Voordat het echt gebruikt kan worden ben je toch al vlug 3 à 4 weken verder. Een op basis van lijnolie vervaardigde sluitlaag blijft lang soepel en is dus geschikter voor een opgespannen doek. Na verloop van jaren wordt ook deze laag heel hard. We ondermijnen hiermee het principe om bij olieverftechniek te werken van schraal naar vet. - Lijnolie + terpentijn + Olieverf + siccatief/alkyd medium:
Additieven zoals een siccatief of een alkyd medium versnellen het droogproces van olieverf/lijnolie. Dergelijke additieven kunnen, bij overmatig gebruik, resulteren in het ontstaan van barstjes in de verflaag (craquelé). Ik heb een paneel bewerkt met een op alkyd medium (Talens) gebaseerde imprimatura. Deze was na 1 dag stofdroog. Het resultaat zag er mooi uit. - Lijmoplossing: pigment + beender/huidenlijmoplossing (waterbasis/zoals op deze pagina beschreven)
De sluitlaag op basis van een lijmoplossing heeft mijn sterke voorkeur!
Deze oplossing is eenvoudig te bereiden en op te brengen. De droogtijd is erg kort, stofdroog in minder dan een etmaal. Deze sluitlaag wordt eveneens hard. De hardheid speelt in ons geval niet zo’n grote rol, immers we verwerken het op een star paneel dat bespannen is met een gelijmd doek.
