Het schilderen van Riet

Riet … een sterke windvaan

Een plant die echt met alle winden meewaait, is het riet. Het riet moet dat ook wel, want het groeit meestal op plaatsen waar de wind vrij spel heeft. Zo werkt ieder blad als een windvaan en draait bij harde wind gewoon mee.

Rietbladeren zitten met een lange schede rond de stengel vast. Deze schede zit niet aan de stengel, maar er omheen. Daardoor ontstaat een huls die kan draaien rond de hoofdstengel. Zo werkt ieder blad als een windvaan en draait bij harde wind gewoon weg. De wind heeft zo bijna geen greep.

Voorjaar: Halmen en bladeren zijn windafwaarts gericht

Zomer: Het verse nieuwe blad heeft kleur.

Rietpluimen & Rietpalmen … strooilicht

Dat is toch eigenaardig, rietpluimen in de zon tonen donker en rietpluimen bij tegenlicht tonen hartstikke licht. Kijk maar op de foto’s. We hebben hier te maken met strooilicht. De rietpluimen bestaan uit honderden fijne draadjes en sliertjes. Het zonlicht weerkaatst op al die witte details en verstrooit. Met name ’s winters, bij een lage zon, kan zo’n rietveld er super licht, bijna wit, uitzien.

Rietpluimen die van voren belicht worden tonen donker.

Rietpluimen die van achter belicht worden (tegenlicht) tonen hartstikke licht.

Riethalmen … sterk en buigzaam

Riet (Phragmites australis) heeft enkele eigenschappen die het de mogelijkheid geven om stormen te doorstaan. De rietstengel is flexibel, daarnaast is het ook nogal sterk. Na een periode met wind uit een vaste richting kunt u in een rietkraag zien hoe de plant zich staande houdt: alle bladeren wijzen in dezelfde richting.

Kaarsrechte riethalmen op een windstille avond.

Het buigzame riet kan menig storm trotseren.

Riet in allerlei kleurschakeringen

De rietpluim kleurt naar het licht waarmee het beschenen wordt. Dat geld vooral bij strooilicht. De witte pluimen kleuren naar groen, geel of oranje. Aan de belichtte zijde vinden we meer de bruine, zilverachtige en zelfs (mars)violet schakeringen.

Licht met een groene zweem.

Bruin-oranje in het warme ochtendlicht.

Tot slot … voor de schilder

Met riet kun je prachtig beweging in je schilderij brengen.
De richting van bladeren en pluim, windafwaarts gericht.
De kromming van de rietstengels.
Waar komt het licht vandaan? Je ziet dat aan de toon van de halmen. Heel licht met licht van achteren en donker met licht van voren.
Weerspiegelingen in het water. Ook daarin pas je bovenstaande toe. Daarnaast zorgen waterrimpels of golven voor meer beweging in de weerspiegeling.
De neiging is er om het riet te schilderen met cadmium geel. Dat toont niet echt geweldig. Probeer eens oker geel licht (pas op: dat is mix van oker met wit). Men het met titaanwit. Breek de kleur met een tipje sepia. Gebrande omber en bij heel warm licht wat gebrande sienna.
Gebruik een oude harige kwast, of een sleper en kras gerust in de verf met een spatel of colour shaper.