TECHNIEK

HET MENGEN VAN EEN REEKS TONEN – VAN ZWART NAAR WIT

GRISAILLE & GRAUWSCHILDERING

Een bekende methode bij gelaagd schilderen is om te starten met een beschildering in grijstonen. Soms wordt zo’n schildering in ombertonen gemaakt.   We noemen dit een grisaille of grauwschildering. Ook kom je de term doodverven tegen. Zo’n grisaille wordt vaak aangebracht over een gekleurde ondergrond (imprimatura).

MENGEN/MIXEN: EEN SNELLE PRAKTISCHE METHODE

Ik gebruik een snelle praktische methode om een reeks tonen te mengen. De reeks gaat van diep zwart, via donkergrijs, middengrijs, lichtgrijs naar helder wit. Het is een reeks tonen die ik op gevoel mix. In de praktijk, bij het schilderen van de grisaille/grauwschildering, blijkt dat je deze reeks tonen in het werk onderling weer mengt. Het komt dus allemaal niet zo precies.

WERKWIJZE

  1. Allereerst meng je een diep zwarte verf. Zelfs het minder krachtige ivoorzwart is voor het mengen van grijzen “overkil”. Zwarte verf uit de tube is veel te krachtig. Het is daarom bij het mengen van grijstonen moeilijk te controleren. Daarbij toont dit zwart kil en grauw. Daarom meng je zwarte verf zelf.
  2. Dat gaat als volgt: Neem een hoeveelheid ultramarijn blauw en gebrande omber. Je hebt een overmaat nodig aan ultramarijn blauw. Meng het overgrote deel van beide verven goed en grondig door elkaar. Gebruik hiervoor een schildersmes of paletmes (nooit met een kwast/penseel).
  3. Test nu het zwart op kleur. Neem een tipje van het gemengde zwart en meng daardoorheen een tipje Titanium Wit. Nu kun je beoordelen of het gemengde zwart qua tint warm, neutraal of koel is. Is het te warm, dan meng je in het zwart meer ultramarijn blauw. Is het te koel, dan meng je in het zwart meer gebrande omber. Veeg het testgrijs van je palet.
  4. Neem een groot deel van het gemengde zwart en leg dat op een nieuwe plek op het palet. Neem een tipje titanium wit vanuit een flinke hoeveelheid die je elders op het palet hebt opgebracht en hebt voorgemengd.
  5. Meng het tipje titanium wit door de grotere hoeveelheid gemengd zwart. De nieuw verkregen toon is het donkerste grijs in je reeks.
  6. Neem een groot deel van het donkerste grijs en leg het op een nieuwe plek op het palet. Meng hierdoorheen twee tipjes Titanium Wit. Je hebt een nieuwe grijze toon gemengd, dit keer met een lichtere toonwaarde. Herhaal deze handelingen. Voer de hoeveelheid bijgemengd Titanium Wit steeds op: één tipje, twee tipjes, drie tipjes, vier tipjes, enzovoorts. In mijn voorbeeld mengde ik een reeks van zes grijzen. Maar dat komt allemaal niet zo precies.

1) Het koele Ultramarijn Blauw en het warme Gebrande Omber. Het is handig om een neutraal grijs palet te gebruiken.

2) Meng een donkere tint met het ultramarijn blauw en het gebrande omber. Je hebt iets meer ultramarijn blauw nodig. Bewaar een beetje van beide kleuren.

3) Controleer of het gemengde zwart neutraal is door er een klein beetje van te nemen en dat te mengen met een puntje titanium wit. Corrigeer zo nodig met met blauw of omber.

4) Neem een groot deel van de hoeveelheid gemengd zwart en breng dat op een nieuwe plek op je palet. Meng daar één tipje wit doorheen. Je hebt nu donkergrijs gemengd.

5) Neem een groot deel van het donkergrijze mengsel en leg dat neer op een nieuwe plek op het palet.

6) Meng hier twee tipjes wit doorheen. Je hebt nu het donkergrijs een tint lichter gemaakt. Maak op deze wijze een reeks grijzen. Voeg er steeds meer wit aan toe. Eén tipje, twee tipjes, drie tipjes, vier tipjes. Je eindigt met zuiver wit.