Kleur bij Gratie van het Licht

Met welke kleur ga je je huis schilderen? Welke kleur is je overhemd? Welke kleur auto heb je?
We praten over kleur alsof het een vast gegeven is. We coderen zelfs kleuren, bijvoorbeeld met een RAL-code. Maar eigenlijk is dat heel vreemd. De kleur die we zien is namelijk niet alleen afhankelijk van “de kleur” van het betreffende oppervlak. De kleur die wij zien is ondermeer afhankelijk van het spectrum van het geëmitteerde licht in combinatie met absorptie en de reflectie van dat spectrum door het beschenen oppervlak.

Dit klinkt enorm ingewikkeld. Maar dat valt mee hoor! Feitelijk is het “dagelijkse kost”. Immers we spreken met elkaar in termen zoals:

• In de winter is het licht koeler, blauwer.
• Bij het ochtendgloren en bij zonsondergang is het licht mooi warm, geler en roder.
• LED-lampen vinden we vaak te wit, maar ze worden beter, je hebt ze al die warm licht uitstralen.
• Kaarslicht, dat is pas sfeervol. Het straalt warmte uit.

Ik neem weer even het voorbeeld van “de auto”. Stel dat deze volgens RAL een gebroken bruinige tint heeft.  Op de vraag “Welke kleur heeft je auto” zou ons antwoord kunnen zijn:

• ’s Ochtends, bij het ochtendgloren, is hij oranjerood
• ’s Middags in de volle zon lijkt hij wel beige-bruin
• Als hij in de schaduw staat, zie ik een paarsblauwe zweem
• Tegen de avond, bij een mooie zonsondergang, neigt hij naar  kastanje-bruin
• ’s Nachts …. lijkt mijn auto grijs-blauwig”

Joh, het lijkt wel een kameleon    🙂

De conclusie …. kleur is ondermeer afhankelijk van het kleurenspectrum van de lichtbron waarmee dit oppervlak beschenen wordt. En dan hebben we het nog niet eens gehad over textuur, glans, reflectie, lichtverstrooing enz.

---

Ik ben er weer een ingetuind. Ik heb een portret van een sportieve jongeman met een flinke bos donker haar geschilderd. Op de foto zijn de diepe tonen van de onderliggende lokken van het haar, donkergrijs tot futloos-zwart. Er is nauwelijks kleur, noch glans, in te bekennen. De lichte lokken tonen lichtgrijs, met een zweem van bruin of geel. Ik heb vooraf geëxperimenteerd met diverse donkere tinten en kwam uit op sepia (bekend als een warm zwart), hier en daar gecombineerd met wat omber en een tipje wit. Maar steeds als ik deze tinten had opgezet leek deze jongeman op een oude vent. Iets klopte er niet.

Ik heb een nieuwe foto opgevraagd. Daarop is duidelijk te zien dat hij donkerbruine lokken heeft met hier en daar enige glans. Echt een haardos van een jonge vent.

Het is me weer eens heel duidelijk geworden. Ik ben er wederom ingetrapt. 🙁
Kleur wordt bepaald door vele factoren, één er van is het spectrum van het licht.