Het CMY-palet.

Het traditionele RGB-mengsysteem:
Traditionele kleurenleer, zoals ondermeer beschreven in het boek “Kleurenleer, Johannes Itten” gaat uit van drie basiskleuren: Rood, Geel en Blauw. Deze basiskleuren kunnen niet door menging worden verkregen, aldus de theorie.

Het CMY(K) mengsysteem:
CMYK (cyan, magenta, yellow, key) is een systeem om met vier basiskleuren, inclusief zwart, een groot aantal kleuren te kunnen verkrijgen door subtractieve kleurmenging. Dit systeem wordt vooral gebruikt bij drukinkten. Ook komt soms het CMY-systeem voor, waarbij geen zwart wordt gebruikt.

Basis mengtechniek met RGB:
Bij het leren mengen van kleuren wordt er over het algemeen vanuit gegaan dat je alle kleuren kunt mengen vanuit de basiskleuren Rood, Geel en Blauw. De verkregen tinten kun je vervolgens een lichtere toon geven door menging met wit. Donkerder maak je ze door menging, bij voorkeur met een complementaire kleur. (zie: kleurencirkel)

De praktijk:
Naarmate je meer ervaring met kleuren en mengen opdoet zul je merken dat iedere verfsoort karakteristieke en unieke kenmerken heeft. Je kunt er bepaalde kleuren mee bereiken die je niet kunt verkrijgen door menging vanuit andere tinten. Hetzelfde geldt voor kleurmengingen vanuit bepaalde kenmerkende kleuren. Daarbij kun je kiezen uit dekkende en transparante verven, je gebruikt ze verschillend. Ook kan je voorkeur uitgaan naar een warme of koele variant van een bepaalde kleur. Talens biedt in de Remrandt serie wel 18 verschillende gele kleuren, iedere verf met specifieke kenmerken. Maar je hoeft echt niet al deze kleuren te kopen om mooie resultaten te behalen!

Het beperkt palet:
Vanuit slechts enkele kleuren kun je een groot aantal kleurschakeringen mengen. Start gewoon eens met een tiental verven en ga dan elimineren. Zorg ervoor dat je warme en koele kleuren kunt mengen. Soms heb je aan 4 à 5 specifieke kleuren genoeg. Een schilderij dat is opgebouwd vanuit een beperkt aantal kleuren (pigmenten) toont harmonisch en evenwichtig.

Is het CMY-mengsysteem zaligmakend?
Zo nu en dan zie ik via you-tube dat er schilders zijn die een palet opbouwen via het CMY-systeem en daarmee indrukwekkende resultaten bereiken. Vanuit de drie basiskleuren Cyaan, Magenta en Yellow (Geel) kun je een enorm aantal kleuren en tonen mengen. Schilderijen die gemaakt zijn met gebruik van het CMY-systeem zien er over het algemeen kleurrijk en chromatisch uit. Het is wellicht voor jou interessant om het eens te proberen.

Kanttekening: Ook nu geldt dat het mengen vanuit drie basiskleuren niet een voorwaarde of doel moet zijn. Ieder type pigment/verf heeft unieke eigenschappen. Mijn voorkeur gaat uit naar het toepassen en gebruik maken van deze verfeigenschappen.

Lees meer over het CMY-palet:
The Dimensions of Colour by David Briggs.  Lees meer ….