DRAGERS

DRAGER – TEXTIEL OP EEN SPIERAAM

Op spieraam gespannen textiel / doek

In de vakhandel is er een ruime sortering keus aan Op Spieraam Gespannen Textiel. Hierbij voldoet een goed product aan de volgende eisen:

  • Het doek bestaat uit een goede kwaliteit textiel. Bijvoorbeeld 100% puur linnen van 360 gram per m2. Er is ook linnen beschikbaar.
  • De structuur wordt eveneens vermeld. Bijvoorbeeld 12,5 x 12,5 draden per cm2 met een medium structuur.
  • Het doek moet vrij zijn van oneffenheden door weeffouten en knopen
  • Het doek is handmatig universeel geprepareerd; Bijvoorbeeld 1 laag natuurlijke lijm en 2 lagen zuurvrije gesso op acryl basis. De natuurlijke lijm garandeert zeer goede stretch-eigenschappen. De hoogwaardige grondering voorkomt doordringen van olie en waarborgt een uitstekende hechting voor olie- en acrylverf.
  • Sterk naaldhouten spieraam. De dwarslatten en kruislatten zorgen voor extra stevigheid bij grotere formaten.
  • Voorzien van extra beukenhouten spieën voor het naspannen.
  • D.m.v. een kraal (afgeronde opstaande rand) ligt het doek los van het frame.
  • Leverbaar in diverse formaten.

Er zijn diverse winkels waar je goedkope doekjes kunt kopen. Leuk om op te oefenen maar verder … koop liever een goed product.

Voordelen:

  • Een doek op spieraam heeft grote voordelen voor de kunstschilder en wordt daarom ook frequent gebruikt.
  • Het gewicht is laag en je kunt het doek daarom makkelijk verplaatsen en transporteren.
  • De prijs ervan is redelijk.
  • Het doek is leverbaar met diverse typen textiel (katoen, linnen) dat is geweven met een grove tot een hele fijne kwaliteit. Voor ieder wat wils.
  • De hechting van verf is buitengewoon goed. Schilderen op doek is daarom speciaal geschikt voor de nat-in-nat methode (alla prima). Ook impressionisten maken er graag gebruik van.
  • De textuur van doek wordt door velen gewaardeerd. Het leent zich ook goed voor technieken zoals dry-brush (scambling) waarbij de onderliggende beschildering heel subtiel deels wordt bedekt.

Nadelen:

  • Doek is minder geschikt voor de fijnschilder. Portretlinnen is wellicht nog een goede optie maar veel fijnschilders kiezen voor een metalen of houten drager.
  • Doek beweegt tijdens het schilderen. Doek leent zich daarom niet echt voor technieken zoals tamponneren.
  • Doek is ook minder geschikt voor dikke lagen verf. Impasto wordt na verloop van jaren zeer hard en dat combineert minder goed met een flexibel doek.
  • Doek is kwetsbaar. Je duwt er eenvoudig een duim in. Een scheur door een scherp voorwerp of vallen ontstaat makkelijk.
  • Oxidatie van verf vindt plaats door zuurstofintrede via de verfzijde, maar ook via de achterzijde van het doek. De voorzijde kun je vernissen waarmee het oxidatieproces afgeremd wordt. Maar via de achterzijde van het doek vindt ook permeatie van zuurstof plaats. Het is gebleken dat werken op paneel minder problemen hebben met craquelé van olieverf.

Zelf doek prepareren

  • Ik heb persoonlijk geen ervaring met het prepareren van een opgespannen doek op spieraam. Maar in principe zijn de op deze website vermelde recepten van lijmgrond, krijtgrond en imprimatura geschikt om het karwei te klaren.
  • Sommige schilders prefereren een schildertechniek waarbij je door de verf heen het grof geweven doek kunt waarnemen. Zelfs jute wordt gebruikt. Voor elk wat wils.
  • Commercieel leverbare doeken zijn vaak behandeld met een lijmgrond en twee keer een moderne Gesso (Talens 1001 of vergelijkbaar).
  • Ik heb niet zo’n vertrouwen in het gebruik van moderne Gesso. Deze is gewoonlijk vervaardigd op basis van acryl of alkyd. Echter, ik lees in “Het Kunstschilderboek van Kraaijpoel & Herenius” dat de onderzoekers significant minder craquelé zien bij gebruik van de moderne gesso’s in vergelijk met de originele lijmgronden. Het verbaast me, immers de oude meesters werkten met lijmgrond en krijtgrond en veel werken verkeren nog steeds in topconditie.