Witte Verven - Eigenschappen - Titaan - Zink - Gemengd

HET PALET Wit Geel Oranje Rood Violet Blauw Groen Bruin Zwart Grijs

WITTE VERVEN – EIGENSCHAPPEN

TITAANWIT

Algemeen

Officiële naam: Titaan di-oxide oftewel Titanium(IV)oxide
Gangbare verfnaam: Titaanwit
Molecuulformule: TiO2
Pigment code: PW6
Pigmentnummer: 77975

Omschrijving:
Titanium(IV)oxide wordt gebruikt als pigment en wordt dan titaanwit genoemd. De deeltjes in het pigment titanium(IV)oxide zijn relatief groot. Dit heeft tot gevolg dat onderliggende kleurlagen toch door de verf heen kunnen schemeren. Het teruggekaatste gekleurde licht kan zich namelijk voortplanten in de holtes tussen de pigmentdeeltjes.

Om de reflectiecoëfficiënt verder te verhogen kan een verffabrikant ervoor kiezen om door het titanium(IV)oxide een ander, minder wit, maar fijner pigment te mengen. Bijvoorbeeld: Royal Talens gebruikt – PW6 (titaniumdioxide) + PW4 (Zinkoxide).

Medium: Lijnolie/Saffloerolie

Titaanwit op basis van lijnolie is met name geschikt voor gebruik in de onderlagen van het schilderij en bij schildertechnieken waarbij met een dikkere verflaag wordt gewerkt. Het voordeel daarvan is dat het drogingsproces, en de daarmee gepaard gaande driedimensionale volumeverandering, zoveel mogelijk matched (past bij / identiek is aan) de andere gebruikte olieverf tinten (ook op basis van lijnolie). Er ontstaat een duurzame verflaag. Nare gevolgen zoals slechte hechting, rimpelen en craquelé worden hiermee voorkomen.

Echter, lijnolie heeft de neiging om na verloop van tijd “te verdonkeren” en “te vergelen”. Dat is natuurlijk ongewenst. Daarom wordt er in de heldere en witte vlakken in de toplaag van het schilderij gewerkt met titaanwit op basis van saffloerolie.

De droogtijd van saffloerolie is significant langer

Pas op: Veel fabrikanten leveren titaanwit standaard op basis van saffloerolie.

Dekkracht

Titaanoxide heeft een deeltjesgrootte die vergelijkbaar is met de golflengte van het licht wat leidt tot optimale lichtreflectie. Daarnaast heeft titaanwit minder olie nodig om er een verwerkbare verf van te maken. Titaanwit heeft daardoor een hoge dekkracht en is dus bij uitstek geschikt om te gebruiken in gelaagde schilderijen waarbij het de bedoeling is de onderlaag geheel te bedekken. Verwacht echter geen wonderen van de dekkracht van titaanwit. Bij een enkele laag is het goed mogelijk dat de ondergrond nog doorschemert. Houdt ook rekening met de glacerende eigenschappen van sommige mediums (zoals alkyd medium).

kleurafnemend vermogen

Consistentie

Kleur en helderheid

Titaanwit heeft een enigszins gele gloed, waardoor het wit wat warmer van kleur is dan Zinkwit. Dat zou je op het eerste gezicht niet zeggen. Dit komt doordat de dekkingskracht van titaanwit groot is. De verf toont daardoor witter in vergelijk met zinkwit. In vergelijk met zinkwit zal, bij een identieke hoeveelheid gereflecteerd licht, het titaanwit minder helder tonen. Zinkwit is witter en is daarom briljanter. (bron: Royal Talens en Wikipedia)

transparantie en Diepte

ZINKWIT

Algemeen

Officiële naam: Zinkoxide
Gangbare verfnaam: Zinkwit
Molecuulformule: ZiO
Pigment code: PW4
Pigmentnummer: 77947

Omschrijving:
Zinkoxide wordt gebruikt als pigment en wordt dan zinkwit genoemd. De deeltjes in het pigment zinkoxide zijn relatief klein. Zinkwit is een meer transparante verf die heel geschikt is om met gekleurde verven te mengen. Hierbij blijft de kleurkracht behouden. Ook in combinatie met glaceertechnieken presteert zinkwit goed.

Medium: Lijnolie/Saffloerolie

Zinkwit op basis van lijnolie is met name geschikt voor gebruik in de onderlagen van het schilderij en bij schildertechnieken waarbij met een dikkere verflaag wordt gewerkt. Het voordeel daarvan is dat het drogingsproces, en de daarmee gepaard gaande driedimensionale volumeverandering, zoveel mogelijk matched (past bij / identiek is aan) de andere gebruikte olieverf tinten (ook op basis van lijnolie). Er ontstaat een duurzame verflaag. Nare gevolgen zoals rimpelen en craquelé worden hiermee voorkomen.

Echter, lijnolie heeft de neiging om na verloop van tijd “te verdonkeren” en “te vergelen”. Dat is natuurlijk ongewenst. Daarom wordt er in de heldere en witte vlakken in de toplaag van het schilderij gewerkt met zinkwit op basis van saffloerolie.

De droogtijd van saffloerolie is significant langer

Pas op: Veel fabrikanten leveren zinkwit standaard op basis van saffloerolie.

Dekkracht

Zinkwit in een oliebindmiddel kaatst minder licht terug dan titaanwit, omdat de lichtstralen op de overgang van olie naar pigment slechter worden gereflecteerd (zgn. brekingsindexverschil). Daardoor hebben zinkwitverven een slechtere dekking. Die slechte dekking wordt mede veroorzaakt door het feit dat zinkwit meer medium nodig heeft om er een verwerkbare verf van te maken. Dekkingskracht is de lichtdichtheid van de verfhuid en is mede bepalend voor de mate van reflectie. Als de verf weinig pigmentdeeltjes bevat of het pigment kan het licht niet goed terugkaatsen, dan zal de verflaag een transparant karakter hebben. Hoe wij het oppervlak waarnemen, wordt feitelijk op microscopisch niveau bepaald door de grootte, vorm en textuur van de deeltjes, de hoeveelheid pigment en de manier waarop de molecuul de lichtstraal in een andere hoek terugkaatst (brekingsindexverschil).

Zinkwit is minder geschikt als dekkende verf. Echter zinkwit is, juist door de betere transparante eigenschappen, bij uitstek geschikt voor glacerende technieken met behoud van kleurkracht.

kleurafnemend vermogen

Consistentie

Kleur en helderheid

Zinkwit is een koel blauwachtig wit. Dat zou je op het eerste gezicht niet zeggen. Dit komt doordat de dekkingskracht van zinkwit minder groot is. De verf toont daardoor minder wit in vergelijk met titaanwit. In vergelijk met titaanwit zal, bij een identieke hoeveelheid gereflecteerd licht, het zinkwit helderder en witter tonen. Zinkwit is witter en is daarom briljanter. (bronnen: Royal Talens, Winsor & Newton, Wikipedia)

transparantie en Diepte

De dekkingskracht van zinkwit is geringer in vergelijk met titaanwit. Zinkwit is dus transparanter. Mengen we een gekleurde verf met zinkwit, dan zal de gemengde kleur door de geringere dekkingskracht van het zinkwit dieper en intenser tonen (in vergelijk met titaanwit). Zinkwit is dus geschikter als we bij het mengen streven naar kleurbehoud.

Zie ook de proefresultaten op deze website proef Zinkwit versus Titaanwit

GEMENGD WIT

Algemeen

Officiële naam: Gemengd wit
Gangbare verfnaam: Gemengd Wit (Soft Mixing White)
Molecuulformule: TiO2 + ZiO
Pigment code: PW6 + PW4
Pigmentnummer: 77975 + 77947

Omschrijving:
Gemengd wit combineert de eigenschappen van het dekkende titaanwit en het half transparante zinkwit. Je gebruikt het in de toplagen van het schilderij.

Medium: Saffloerolie

Lijnolie heeft de neiging om na verloop van tijd “te verdonkeren” en “te vergelen”. Dat is bij met name een witte verf ongewenst. Daarom wordt gemengd wit geleverd op basis van saffloerolie. De droogtijd van saffloerolie is significant langer dan van lijnolie. Daarom dien je gemengd wit niet te gebruiken in de onderlagen van de beschildering. Verwerk gemengd wit op basis van het bindmiddel saffloerolie in de heldere en witte vlakken in de toplaag van het schilderij.

Dekkracht

kleurafnemend vermogen

Gemengd wit is een verf met een gemiddeld kleurafnemend vermogen. De eigenschppen liggen tussen titaanwit en zinkwit in. Je hebt iets meer controle over het juist mengen van kleuren en tonen.

Ter vergelijk:
Titaanwit is het wit met het grootste kleurafnemend vermogen. Je hebt daarom weinig titaanwit nodig om kleuren via mengen lichter te maken.
Zinkwit heeft een gering kleurafnemend vermogen. Het voordeel daarvan is dat we meer controle hebben over het juist mengen van kleuren en tonen.

Consistentie

Kleur en helderheid

transparantie en Diepte

TRANSPARANT WIT

Algemeen

Officiële naam: Transparant wit / gemaakt met de pigmenten Zinkoxide + Titaan di-oxide
Gangbare verfnaam: Transparant wit / gemaakt met de pigmenten Zinkwit + Titaanwit
Molecuulformule: ZiO + TiO2
Pigment code: PW4 + PW6
Pigmentnummer: 77947 + 77975

Omschrijving:
De pigmentdeeltjes van transparant wit zijn relatief klein. Transparant wit is de meest transparante verf onder de “witten”. Deze verf wordt gebruikt in de toplaag. Je kunt er mee glaceren waarmee een rokerige/dampachtige/mistige sfeer wordt bereikt. Ook kun je partijen oplichten waarbij het transparant wit wordt gemengd met andere transparante verven.

Medium: Saffloerolie

Dekkracht

Transparant wit in een oliebindmiddel kaatst weinig licht terug. De dekkingskracht is gering. Dekkingskracht is de lichtdichtheid van de verfhuid en is mede bepalend voor de mate van reflectie. Als de verf weinig pigmentdeeltjes bevat of het pigment kan het licht niet goed terugkaatsen, dan zal de verflaag een transparant karakter hebben.

Alhoewel er weinig bekend is over de samenstelling van transparant wit, mag je verwachten dat deze verf vulmiddelen bevat met lichtdoorlatende eigenschappen.

Transparant wit is, juist door de transparante eigenschappen, bij uitstek geschikt voor glacerende technieken.

kleurafnemend vermogen

Consistentie

Kleur en helderheid

transparantie en Diepte

Transparant wit is bij uitstek geschikt om te mengen met andere transparante kleuren. Mengen we een gekleurde verf met transparant wit, dan zal de gemengde kleur door de geringere dekkingskracht van het transparant wit dieper en intenser tonen. Ter vergelijk: wanneer je een transparante kleur mengt met een dekkend wit zoals titaanwit, ontstaat er een kalkachtig/melkachtig wit. De kleur verliest kleurkracht en diepte. Transparant wit is dus geschikter als we bij het mengen streven naar kleurbehoud.

Zie ook de proefresultaten op deze website proef Zinkwit versus Titaanwit

Witte Verven – Eigenschappen