ZWARTE VERF … HET ENE ZWART IS HET ANDERE NOG NIET
Beperk je niet tot één type zwart. Kies afhankelijk van je onderwerp en schildermethode voor de juiste zwarte verf.
MAG JE ZWART GEBRUIKEN?
Wat ik leerde:
- Zwart op je palet is “not done”. Je kunt beter een mengzwart maken vanuit ultramarijn blauw en rauwe omber.
- Zwarte verf vergrauwt je heldere kleuren
- Het zwart zorgt voor “donkere gaten” in je werk.
Wat ik ervaarde:
- Je kunt zwart wel degelijk nuttig en goed gebruiken.
- Bijvoorbeeld om koele kleuren, zoals blauw, te verdonkeren. Lees meer ….
- Met zwart maak je interessante mengkleuren. Je krijgt bijvoorbeeld een prachtige olijfgroenkleur door ivoorzwart te mengen met citroengeel. Ivoorzwart is beter beheersbaar omdat de (kleur)kracht minder sterk is. Het heeft een zekere mate van transparantie.
- Marszwart (oxidezwart) heel een warme ondertoon en is mooi als je een warme tint nastreeft.
- Marszwart (PBk11) komt ongemerkt toch al voor op je palet. Kijk maar naar de samenstelling van Paynesgrijs, Omber Gebrand, Omber Naturel, Bruine Oker, Van Dijckbruin en in Sepia. In al deze verven komt marszwart voor.
- Wijn(ranken)zwart is minder dekkend en juist daarom goed toepasbaar.
IVOORZWART
Ivoorzwart is gemaakt met pigment PBk9 (Beenderzwart). Ivoorzwart werd gemaakt met verbrande ivoor. Tegenwoordig maakt men het ivoorzwart, via droge destillatie, van ontvette dierbeenderen. Behalve het kleurende bestanddeel koolstof, bevat het calciumfosfaat, dat het een lichte, naar het grijsblauwe neigende tint geeft. Ivoorzwart heeft een redelijke dekkingskracht. Dun opgebracht heeft het een zekere mate van transparantie.
MARSZWART
Mars Zwart, ook wel oxidezwart genoemd, is gemaakt met pigment PBk11. Dit pigment betreft een ijzeroxide en geeft een bruine warme ondertoon. Dit pigment geeft een zeer goede dekking. De kleurkracht is zo groot dat het niet zo handig werkt om er een andere kleur donkerder mee te maken.
LAMPENZWART
Lampenzwart is gemaakt met het pigment PBk6 (Carbon black). Historisch werd het koolstof verkregen van lampenroet. Roet onderscheidt zich van alle andere zwartsoorten door het feit dat het vrijwel uit zuivere koolstof bestaat en het nog fijner van korrel is. Dit pigment is erg stabiel en zeer lichtbestendig. De kleur heeft een blauwe ondertoon, waardoor deze zwart goed gebruikt kan worden om koele blauwgrijzen te maken. Bovendien bezit het het grootste dek- en kleurvermogen van alle zwarten. Omdat het veel olie nodig heeft, droogt roetolieverf langzaam.
Met Pruisisch Blauw of Phthalo Blauw maak je mooie indigo-kleuren en met gebrande omber een sepia kleur. Lampenzwart met Zinkwit en gebrande sienna geeft een breed palet van meer of minder warme grijzen.
WIJN(RANKEN)ZWART
Wijnzwart PBk8 (Ravezwart/ kemzwart) werd het eerst door verkoling van druivepitten verkregen. Tegenwoordig wordt het uit plantaardige afvalstoffen en gedeeltelijk ook uit bruinkool gefabriceerd. Het aan koolstof rijke en daarom ook kleurkrachtiger wijnzwart, heeft meer bindmiddel nodig dan het ivoorzwart. Daarom droogt wijnzwart daarom iets langzamer. De ondertoon wordt beschreven als koel tot warm. e.e.a. afhankelijk van de oorsprong van het verkoolde organische materiaal.
MENGZWART
Zelf de koele (blauwe) of warme (bruine) ondertoon bepalen? Mix dan je eigen zwart. Dit kan bijvoorbeeld door Ultramarijn Blauw en Ruwe Omber te mengen. Een verhouding van ongeveer 50-50 maakt zwart. Deze mix is behoorlijk donker en is erg geschikt voor gelaagd schilderen omdat de verf behoorlijk transparant is.